Het wetsvoorstel dat de bescherming van klokkenluiders uitbreidt, is naar de Tweede Kamer gestuurd. Eerst intern misstanden melden is niet meer noodzakelijk en ook wordt er bescherming geboden aan mensen in de directe omgeving van de klokkenluider. De aanpassing heeft gevolgen voor bedrijven en organisatie met meer dan vijftig werknemers en alle overheidsorganisaties.
Het wetsvoorstel wijzigt de huidige Wet Huis voor klokkenluiders die Wet bescherming klokkenluiders gaat heten. Het voorstel breidt de bescherming uit van klokkenluiders die een vermoeden van een misstand melden. Daarnaast krijgen melders van een inbreuk op diverse terreinen van het recht van de Europese Unie bescherming. Een Europese richtlijn verplicht Nederland tot de betere bescherming van klokkenkluiders.
Bewijslast verschuift naar werkgever
Melders die benadeeld zijn hoeven straks bijvoorbeeld niet meer aan te tonen dat zij benadeeld zijn vanwege hun melding. De bewijslast verschuift naar de werkgever. Die zal moeten aantonen dat de benadeling niets met de melding te maken heeft.
Verder wordt de kring van beschermde personen uitgebreid. Niet alleen werknemers en ambtenaren worden beschermd, maar ook vrijwilligers, stagiairs, zzp’ers, (onder)aannemers, aandeelhouders en sollicitanten. Iedereen die in het kader van zijn of haar werkzaamheden op een misstand of inbreuk op het recht van de Europese Unie stuit, deze op redelijke gronden meldt en naar aanleiding daarvan wordt benadeeld, wordt straks beschermd.
Strengere eisen aan interne procedures
Daarnaast moeten interne meldprocedures van werkgevers aan strengere eisen gaan voldoen. Ook worden ‘bevoegde autoriteiten’, waaronder het Huis voor klokkenluiders, aangewezen die meldingen kunnen ontvangen en onderzoek kunnen doen of maatregelen kunnen nemen naar aanleiding van een melding van een schending van het recht van de Europese Unie.
De Europese Richtlijn 2019/1937, zoals de klokkenluidersrichtlijn formeel heet, moet uiterlijk 17 december 2021 geïmplementeerd zijn door wetgeving van de lidstaten.